Besef hoe kwetsbaar vrijheid is in deze gevangenis uit de Tweede Wereldoorlog

Nationaal Monument Oranjehotel

Nazi-gevangenis

Het Oranjehotel was de bijnaam voor de Scheveningse gevangenis tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ruim 25.000 mensen zaten hier tussen 1940 en 1945 opgesloten voor verhoor en berechting. Opgepakt voor handelingen die de Duitse bezetter als overtreding zag. Verzetsmensen, maar ook Joden, communisten, Jehova's getuigen en zwarthandelaren. Al in de oorlog werd de gevangenis het ‘Oranjehotel’ genoemd. Een ode aan de verzetsstrijders die hier vastzaten.

Bekende en onbekende gevangenen

Onder de gevangenen zaten bekende mensen, zoals de 'Soldaat van Oranje' Erik Hazelhoff RoelfzemaRudolph Cleveringa, Titus BrandsmaGeorge Maduro, Pim Boellaard, Corrie ten Boom, Trix Terwindt, Anton de Kom, Simon Vestdijk, Henri Pieck en Heinz Polzer (Drs. P.). Samen met vele andere, minder bekende personen. Voor velen van hen was het Oranjehotel het beginpunt van jarenlange opsluiting in verschillende Duitse gevangenissen en concentratiekampen. Voor ruim 250 gevangenen was dit het eindpunt. Zij werden op de nabijgelegen Waalsdorpervlakte gefusilleerd.

Indrukwekkende verhalen

Tot 2009 was de cellenbarak in gebruik als gevangenis en daarom niet toegankelijk. Het complex kwam leeg te staan en zelfs sloop dreigde. Na een jarenlange restauratie en herinrichting werd in september 2019 het Oranjehotel als herinneringscentrum en museum door koning Willem-Alexander geopend. In het Nationaal Monument Oranjehotel hoort u nu indrukwekkende verhalen over onrecht, angst, en onzekerheid. Maar ook over hoop, solidariteit en geloof in vrijheid. In de vaste tentoonstelling en films ziet u onder welke omstandigheden de gevangenen hier moesten leven. We laten zien hoe kwetsbaar vrijheid is en welke keuzes mensen maken op het moment dat rechteloosheid, onderdrukking en vervolging de samenleving in zijn greep hebben.

Bekende gevangenen

Digitaal Namenmonument Oranjehotel

Voor veel gevangenen was het verblijf in het Oranjehotel het begin van een vaak lange route naar andere gevangenissen of kampen in Nederland of Duitsland. Vaak zijn alleen tussen- of eindstations bekend. In een digitaal Namenmonument zullen straks zoveel mogelijk namen genoemd worden. Op die manier willen we alle slachtoffers erkennen en herdenken, ongeacht de reden van arrestatie, het vervolg of de duur van verblijf. Elke gevangene krijgt zijn of haar plek en wordt daarmee erkend als slachtoffer van de bezetting.